Betlehem markerer jul utan pilegrimar og turistar

Den vanlege festivitasen med lysdekorasjonar, julenissar og musikk glimrar i år med sitt fråvær i byen der kristne trur Jesus vart fødd. Det blir ei dempa julefeiring i Betlehem.

– I eit vanleg år ville Betlehem vore ein by full av folk, av turistar. Krigen har øydelagt alt. Turistane har forsvunne, seier handverksseljaren Abood Suboh til nyheitsbyrået AFP.

Unødige festivitetar avlyste

I Den evangelisk-lutherske kyrkja er ei ny utstilling om Jesu fødsel sett opp. Ei dokke sveipt inn i eit palestinaskjerf ligg ikkje i ei krybbe, men på toppen av ruinar. Det symbolske jesusbarnet ligg under er oliventre som symboliserer uthald.

Kyrkjeleiarar i Jerusalem og byrådet i Betlehem har avlyst «unødvendige festivitetar» under julefeiringa i år i solidaritet med innbyggjarane i Gaza.

Krigen i Gaza er om lag ti mil unna. Ifølgje dei lokale helsestyresmaktene er meir enn 18.700 menneske drepne og over 50.000 såra i Gaza.

Krigen vart utløyst av angrepet som Hamas gjennomførte 7. oktober. 1.200 menneske vart drepne, og meir enn 240 Israelarar vart tekne som gislar.

Økonomien kollapsar

Etter angrepet på Israel har det vorte vanskeleg å besøkje Betlehem og andre byar på Vestbreidda. Det har også vorte mykje meir vanskeleg for palestinarar å komme seg på jobb i Israel. Køane hopar seg opp framfor dei mange militære sjekkpunkta.

Den turistavhengige økonomien i Betlehem lid.

– Økonomien kollapsar. Men samanliknar vi med det som skjer i Gaza, er dette ingenting, seier Betlehem-ordførar Hana Haniyeh til nyheitsbyrået AP.

Gjennomfører midnattsmesse

Men sjølv om julefeiringa er avlyst, vil dei religiøse seremoniane bli gjennomførte, ifølgje ordføraren. Det inkluderer den tradisjonelle samlinga av religiøse leiarar og midnattsmesse.

– Betlehem er ein viktig del av det palestinske samfunnet. Under midnattsmessa i år vil vi be for fred. Bodskapen om fred vart grunnlagd i Betlehem då Jesus Kristus vart fødd her, seier ordføraren.

Julefeiringa var dempa også i desember 2000 under oppstarten av den andre intifadaen. Då stengde israelske styrkar ned delar av Vestbreidda som svar på sjølvmordsbombingar og andre angrep på israelarar.

Det var også spent under den første intifadaen i åra 1987–1993. Då vart feiringa i Betlehem vakta av israelske snikskyttarar på taka.

Valden har auka kraftig på Vestbreidda etter at krigen braut ut i Gaza. Ifølgje lokale helsestyresmakter er meir enn 290 palestinarar drepne av israelske soldatar eller busetjarar etter 7. oktober.

Stengd i alle retningar

Dei fleste store flyselskapa har kansellert flygingane sine til Israel. Over 70 hotell i Betlehem har sett seg nøydde til å stenge. Det har ført 6.000 tilsette ut i arbeidsløyse, ifølgje Sami Thaljieh, som er dagleg leiar ved Sancta Maria Hotel.

Krigen i Gaza kunne ikkje komme på eit dårlegare tidspunkt. Jack Giacaman driv ein souvernirbutikk. Han seier at 80 prosent av årsinntekta kjem i desember.

– I oktober forsvann plutseleg alle turistane frå gatebiletet. No er Betlehem stengd i alle retningar, seier han til AFP.

Han såg seg nøydd til å låne pengar for å berge bedrifta gjennom covid-19 pandemien. Jack Giacaman hadde tre år på seg til å betale tilbake denne gjelda.

– No aner eg ikkje korleis eg skal klare å betene lånet, seier han.